Verbindingen tussen OPBOUW en VERBOUW voor fair en groen leven 

Houd je ervan om dingen zelf uit te vinden en op te bouwen?  

Of verbeter je liever van wat er al is? **  

[** Ben je juist rebels? Lees dit dan niet!] 

In beide gevallen kun je waardevol bijdragen aan de omslag naar een faire en groene samenleving. Opbouw én verbouw spelen een rol in 'het grote plaatje' van maatschappelijke verandering.  

Het schema hieronder toont hoe je op verschillende manieren kunt werken aan de omslag naar fair en groen leven.  Tussen opbouw en verbouw kunnen allerlei verbindingen ontstaan:   

Creation-Contraction-Convergence model of social change  © Stichting Oikos, 2009; foto: endora57 

Stroomversnelling

Wat de één 'van de grond af aan' fair en groen opbouwt, kan soms creatief gekoppeld worden aan wat de ander 'binnen het systeem' verbouwt in de richting van duurzaamheid. Je kunt dan spreken van convergentie.

Een voorbeeld is de verbinding tussen Fair Trade en de supermarkten. Fair trade begon als een kleine tegenbeweging op het terrein van de mondiale handel.  Inmiddels beginnen zowel Fair Trade producten als het principe van eerlijke handel hun weg te vinden in een aantal bestaande supermarktketens.  Sommige supermarkten ontwikkelen ook eigen criteria en netwerken voor eerlijke handel. 

Convergentie gaat een stap verder dan coëxistentie. Bij coëxistentie werken vernieuwers en verbeteraars parallel aan elkaar.  In de agrarische sector bestaat de biologische teelt bijvoorbeeld naast de gangbare teelt. Bij coëxistentie wordt vermenging ook wel bewust voorkomen.  Zo kan de kraamkamerfunctie van een nieuwe aanpak beschermd worden.  

Is de nieuwe aanpak eenmaal veerkrachtig genoeg, dan wordt convergentie een haalbare optie. Dit vergroot de reikwijdte van de vernieuwingen én de kans op wezenlijke veranderingen vanuit de bestaande structuren.

Zo kan de omslag naar fair en groen leven ineens in een stroomversnelling komen! 

Overspringen

Een andere mogelijkheid is het aaneenkoppelen van veerkrachtige, lokale vernieuwingen tot een groter systeem.  In dit scenario kunnen mensen en organisaties die nog binnen een verouderd systeem werken, 'overspringen' op het nieuwe systeem.

Wie een tijdlang heeft geprobeerd om bestaande structuren fair en groen te maken, om vervolgens toch over te springen op een nieuwe structuur, verliest niet zomaar alle gedane moeite.  De mentale voorbereiding en de ervaring in het omgaan met weerstanden behouden veel van hun waarde.

De insteek van Kerken-werk aan de wereld

Het coachingsteam van Kerken-werk aan de wereld gaat ervan uit dat alle mensen in plaatselijke kerken op hun eigen manieren mee kunnen wandelen op de weg naar fair en groen leven.  

Dit uitgangspunt is geïnspireerd door de bijbelse gedachte dat de kerk, als lichaam van Christus, verschillende ledematen heeft, die op verschillende manieren een waardevolle bijdrage leveren (Rom 12:4-8).